24 februari, 2019

293 - De bibliotheek verhuizen

De afgelopen weken waren de avonden voor de verandering meer gevuld door het scrollen door het aanbod op Funda, dan scrollen door het aanbod op boekwinkeltjes.nl of catawiki. En het scrollen was succesvol: we gaan verhuizen.

Niet alleen betekent dit een hoop praktisch gedoe met notarissen en aankoopkeuringen, maar bovenal betekent dit het inpakken van de bibliotheek. Maar er is ook een prachtig vooruitzicht: het uitpakken van de bibliotheek en het opnieuw inrichten ervan. Bij het kopen van het nieuwe huis is rekening gehouden met ruimte voor een bibliotheek, zodat alle boeken weer netjes op hun plek kunnen komen en op adem kunnen komen op hun nieuwe ocatie.

Het inpakken en uitpakken van de boekencollectie is een betekenisvol moment in het bestaan van elke bibliofiel. Het resulteert in mijmeringen en gepeins over vergankelijkheid en rijkdommen. Bij mijn vorige verhuizing, in 2007, schreef ik al een blog over wat ik 'uitpakliteratuur' noemde. Aan de hand van twee boeken die specifiek over het uitpakken van de bibliotheek gaan: het beroemde essay van Walter Benjamin en het misschien wat minder beroemde, maar mooie essay van Arthur van Schendel. Van Schendel bedenkt bij het uitpakken:
Het is louter vriendschap die men voor alle voelt. Na de eerste ontroering van het wederzien, immers het zijn oude vrienden, die alle tegelijk binnenkomen, onderscheidt men ze weder en vindt hun hoekje in de genegenheid terug. 
Ook Benjamin constateert melancholie bij zichzelf: "Niets maakt duidelijk hoe fascinerend dit uitpakken is dan de moeite die het kost ermee op te houden."

In mijn blog uit 2007 staan meer mooie citaten uit de essays van Benjamin en Van Schendel. Benjamin's essay is hier na te lezen. Walter Benjamin heeft met zijn essay uiteenlopende mensen geïnspireerd. Wat te denken van de schilder Ron Brooks Kitaj (1932-2007). Zijn schilderij Unpacking My Library uit 1990/1991 is Kitajs zelfportret als bibliofiel en boekverzamelaar. De titel verwijst naar het gelijknamige essay van de Duits-joodse cultuurfilosoof Walter Benjamin. De kunstenaar beeldde zichzelf hier af met een snor en een bril als die van Benjamin; een identificatie met en ode aan Benjamin en hun gedeelde liefde voor boeken. Zo staat het in de catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in het Joods Historisch Museum. Daarin staat ook dat R.B. Kitaj er een gewoonte van maakte om een deel van zijn verzameling boeken in en vervolgens weer uit te pakken. ‘Zo pak ik altijd mijn bibliotheek uit. Altijd pak ik er een deel van in en dan enige jaren later weer uit, verrukt over vergeten schatten en verrassingen.’

Het essay van Benjamin is misschien wel het beroemdste dat er geschreven is over het uitpakken van boeken, maar er is natuurlijk meer gerschreven over het in- en uitpakken van je boekenbezit. De legendarische bibliofiel Alberto Manguel publiceerde onlangs het boek Packing my library toen hij zijn bibliotheek van 35.000 boeken moest inpakken. Alleen ging hij (veel) kleiner wonen, dus de kans dat al zijn boeken uitgepakt worden is klein. Ook bij hem veel bezinning en melancholie. Hij schrijft: "Packing is an exercise in oblivion. It is like playing a film backwards, consigning visible narratives and methodological reality to the regions of the distant and unseen, a voluntary forgetting."

Ik vroeg mij af of er nog tipse en trucs waren bij het verhuizen van een bibliotheek. En ziedaar: in dit blog word ik goed op weg geholpen. Uiterst nuttig waren de tips over verpakkingen die ongeschikt zijn voor boeken:

Here are some things you should not pack books into:
Cardboard boxes that are soaking wet;
Pandora’s box;
Milk cartons;
The Ark of the Covenant;
Coffins (occupied);
Drums that once contained toxic waste;
Treasure chests (full – use the treasure to purchase better boxes, but watch out for curses);
Anything on fire;
Boxes that are too small to fit more than a single book.
Oké, dat is een hele flauwe. Maar deze observatie sluit wel aan bij mijn gedachten bij het inpakken:
In the midst of packing up your books you may come across several for which you have no idea from whence they came. There is a chance that your books are reproducing. You never attended that lecture on “safe shelving” did you? You removed the book jackets from your hardcover books, didn’t you? What did you think the bookstore attendant/librarian meant when they said the jacket was to keep the book “safe”? It is time for you to have “the talk” with your books. Yes, this will be awkward, but you should have done it sooner.
Ter geruststelling stelt de schrijver dan nog: "And remember, no matter how much the experience of moving your books may make you feel that you have too many books…there is genuinely no such thing as a person having too many books."

Dan over naar de écht praktische tips. Verschillende verhuisbedrijven helpen met uitleg, kennelijk gebeurt het toch vaker dat er (veel) boeken verhuisd moeten worden. Hoewel de meeste tips open deuren zijn, is deze nog redelijk nuttig:
7. REMEMBER YOUR ESSENTIAL READING MATERIALS.
Don’t pack all of your books! This is especially important for those of us who are never without a book in hand. Make sure you leave out a few options to read just before and after your move, especially if you’ll be without your full library for a lengthy period of time.
Uiteraard zijn er ook youtubefilmpjes om te bekijken, zodat het echte inpakken nog wat uitgesteld kan worden:


Ik vind dit persoonlijk een slecht filmpje omdat sommige boeken niet in papier worden gepakt. Geen haar op mijn hoofd die bedenkt dat boeken zomaar in kartonnen dozen worden gestopt! uiteindelijk gaan ze toch aan elkaar schaven en schuren en dat maakt de boeken niet mooier. tijdens mijn vorige verhuizing heeft tot toch een paar vervelende beschadigingen opgeleverd. Dus alle boeken gaan in papier - soms een stapeltje tegelijk, maar altijd ingepakt.

In het recente verleden hebben verschillende verhuizingen van boekwinkels het nieuws gehaald doordat de klanten hielpen met verhuizen. In Southampton vormden bezoekers van October Books een menselijke keten die de boeken doorgaf naar de nieuwe locatie. Ik vind het een goede gedachte, maar ik heb niet genoeg vrienden om een keten te maken naar mijn nieuwe huis en bovendien vertrouw ik verschillende vrienden mijn kostbare boeken niet toe - ik weet hoe ze zijn.

Nu heb ik wel weer genoeg getreuzeld, het is tijd om terug te gaan naar mijn eigen boeken. Sommige daarvan verhuis ik voor de zesde of zevende keer: er zijn er die ik nog heb van mijn eerste studentenkamer. Al die keren dat ze in- en weer uitgepakt werden heb ik niet overwogen ze weg te doen. Geen Marie Kondo kan mij van het tegendeel overtuigen.

Geen opmerkingen: