347 - Bibliofiel achter de feiten aanlopen

Ik heb al vaker geschreven over mijn behoefte om complete collecties van schrijvers in de kast te hebben staan. Ik ben zoals dat heet een completist, hoewel ik vooral eerste drukken zoek en niet élke druk en elke variant van een bepaald werk zoek. Ik wil alle boekuitgaven van mijn favoriete auteurs hebben. En als ze nog leven, graag ook gesigneerd. Deze ambitie is al ingewikkeld genoeg als het gaat om reguliere uitgaven, maar het wordt nog lastiger om zicht te houden op bibliofiele uitgaven van mijn favoriete auteurs. De afgelopen weken heb ik een paar bibliofiele uitgaven toegevoegd aan mijn collectie, waarvan ik stomtoevallig achter het bestaan kwam. Doordat ik zo afhankelijk ben van toeval, zullen er nog verschillende uitgaven rondzwerven waarvan ik helaas het bestaan niet ken. Maar van drie van mijn favoriete Nederlandse schrijvers is de collectie weer iets completer geworden: Adriaan van Dis, Tommy Wieringa en Margriet de Moor.

Adriaan van Dis

Jaren geleden heb ik lezers van dit blog op de hoogte gehouden van mijn vorderingen om mijn Adriaan van Dis-collectie compleet te krijgen. De ene na de andere uitgave hengelde ik naar binnen en ook toen struikelde ik wel eens over een onverwachte bibliofiele vondst. Al in 2005 meldde ik triomfantelijk dat ik compleet was en een paar jaar later herhaalde ik tegen beter weten in die claim. Met de verschijning van zijn nieuwste roman Naar zachtheid en een warm omhelzen volgde er natuurlijk een serie lezingen annex signeersessies. Ik tekende in voor een zondagmiddag in Paagman, voorzien van een stapeltje recente aankopen. Naast de nieuwe roman had ik bijvoorbeeld de luxe editie van zijn boekenweekessay uit 2004, twee versies van De wandelaar t.g.v. Nederland Leest (de grote letter-uitgave en de eenvoudig-lezen uitgave) en zo nog wat. Terwijl ik bij de lezing zat zag ik verderop in de rij iemand die ook een werk van Van Dis bij zich had om te signeren, maar het was een voor mij totaal onherkenbaar boek. Was mij weer eens iets ontgaan? Ik kon de titel gelukkig lezen en snel googlen leerde mij dat het om de uitgave Een beetje gek ging, een bibliofiele uitgave van Galerie Christian Ouwens, waarin Van Dis verslag doet van zijn ervaringen met psychiaters en psychoanalyse. Terwijl ik in de rij stond voor het signeren haalde Van Dis diezelfde uitgave uit zijn tas en gaf die aan een dame voor mij in de rij, kennelijk een bekende van hem. Het leverde mij een steek van jaloezie op, maar even later was ik als pleister op de wonde wel zes handtekeningen rijker in evenzovele boeken. Desondanks moest ik nu op zoek naar het onbekende boek.

Na afloop van de signeersessie volgde een fijne mailwisseling met Christian Ouwens die gelukkig nog gesigneerde exemplaren had liggen. Hij vertelde dat hij ook bij de sessie in Paagman was geweest, maar toen was ik nog onwetend van het moois dat hij had gemaakt. Het toeval wilde dat mijn geliefde de dag erop letterlijk om de hoek van de galerie een opleiding volgde, zodat ik een dag later alsnog een gesigneerd exemplaar in mijn kast kon zetten. Ik kende Galerie Christian Ouwens niet, maar hij geeft bij tijd en wijle bijzondere literaire uitgaven uit die met veel zorg zijn gemaakt. Gelukkig was deze niet zo kostbaar als de portfolio van Ilja Leonard Pfeijffer en Hans Wilschut, waar €950 voor moet worden neergeteld. 

Als gevolg van dit kleine avontuur zocht ik nog wat verder naar eventuele Van Dis-uitgaven en wie schetst mijn verbazing toen ik ontdekte dat er nóg een bibliofiele uitgave rondzwierf. Ter gelegenheid van de Bakenesser Avond 2007 van de Stichting Haarlem Boekenstad bleek de uitgave Le Chien verschenen, een paar fragmenten uit De wandelaar. In een oplage van 165 bij de Augustijn Pers, van de helaas overleden Hans Rombouts.

Ook die moest ik natuurlijk hebben, en wel onmiddellijk, maar het werkje bleek nergens te worden aangeboden. Na lang zoeken vond ik bij Antiquariaat Meilof een setje Augustijn-uitgaven waar deze Van Dis bijzat. Ik checkte nog even of dat echt zo was, rekende 30 euro af en Le Chien was van mij. Met nog ruim 20 andere drukjes van deze pers, die ik niet per se hoefde (behalve eentje, waarover later meer). Het restant heb ik daarom op Catawiki gezet en dat leverde mij vervolgens 62 euro op (minus veilingkosten uiteraard). In feite waren er zo een paar gratis werkjes voor mij, en zelfs geld toe. Welk geld ik overigens onmiddellijk opnieuw heb geïnvesteerd via Catawiki, door de luxe genummerde editie van de beelduitgave Familieziek, getekend door Peter van Dongen, op een veiling te kopen. De nieuwprijs van deze uitgave uit 2017 is €150, maar voor €91 mocht ik 'm nu hebben. Waarmee de derde bibliofiele Van Dis in een week mijn eigendom werd.

Voor zover ik weet ben ik nu weer compleet als het gaat om Van Dis maar ik heb daar weinig zekerheid over. Le Chien bleek immers ook al 16 jaar geleden verschenen te zijn voordat ik het bestaan er van ontdekte. Jammer is wel dat ik nu weer naar een signeersessie moet gaan, want Le Chien is nog ongesigneerd. Het zou signatuur 102 van Van Dis in mijn collectie moeten worden.

Tommy Wieringa

Het zal bekend zijn dat Tommy Wieringa’s nieuwe roman Nirwana is verschenen. Met veel tromgeroffel gelanceerd en verschillende boekhandels boden gesigneerde eerste drukken van het boek aan. Een mooie service om mijn Wieringa-collectie up to date te houden. Ware het niet dat ik op diverse socials zag dat ter gelegenheid van de lancering een speciale "nulde druk" was verschenen, uitgedeeld aan boekhandelaars. Overigens niet voor het eerst, van De heilige Rita is ooit ook een nulde druk verschenen, die ik nog niet bezit. En nu alweer een nulde druk, in beperkte oplage… ik ben geen boekhandelaar, maar deze hoort natuurlijk in mijn kast. Dus wat te doen?

Ik besloot het erop te wagen bij de uitgeverij zelf. Als eigenaar van een van de meest complete Wieringa-collecties in Nederland meende ik wel enig recht van spreken te hebben, dus ik schreef een bedelmail in de hoop dat er nog een exemplaar van de nulde druk zou zijn. En ik kreeg goed nieuws: de nulde druk bleek beschikbaar en plofte een paar dagen later in mijn bus.

Deze nulde druk heeft een afwijkend omslag van de reguliere uitgave, veel simpeler van uitvoering en er staat ook met grote letters “0e druk” op. Op de titelpagina staat: "De oplage van deze geschenkuitgave bedraagt 200 exemplaren”. Uiteraard zullen er boekhandelaars zijn die hun exemplaar van de hand doen, er zal vast binnenkort een exemplaar op Catawiki verschijnen. Ik ben benieuwd wat die dan oplevert. 

Het probleem was alleen dat deze speciale editie ongesigneerd was. Gelukkig deed ook Wieringa mee aan het signeercircus bij de verschijning van zijn nieuwe roman, en zo toog ik met mijn stapeltje recente Wieringa-aankopen van de laatste jaren naar Utrecht, waar vervolgens niet alleen Nirwana, maar ook nog een paar anders schaarse werkjes werden gesigneerd. Deze stapel was iets kleiner dan de berg Wieringiana die ik zes jaar geleden liet signeren. Het interview in Broese leverde mij sowieso een paar inzichten op over de thema’s in de nieuwe roman. Maar daarna was er tijd om te signeren. Het fijne aan Tommy Wieringa is dat hij voor iedereen de tijd neemt. Net als een paar jaar geleden werd ook dit keer elk boek bewonderd (“dit is een bijzondere”, “dat je deze ook hebt”) en van een persoonlijke opdracht voorzien. Het fijne van een avond met boekenliefhebbers is dat er ruimte is om echt even door te praten over het boek. Bij het verlaten van Broese raakte ik aan de praat met een van de organisatoren van de avond en deelden we onze inzichten over Nirwana. Zelfs de massale treinuitval op die avond kon daarna mijn uitstekende humeur niet meer bederven.

Margriet de Moor

In het stapeltje uitgaven van de Augustijn Pers bleek naast de gezochte van Dis ook nog een mooie uitgave van Margriet de Moor te zitten, een fragment uit haar prachtige roman De verdronkene, ook nog eens heel mooi vormgegeven: een gevouwen drukwerkje, dat als het ware in de blauwe golven van het kartonnen hoesje verzinkt, waarbij ook een peilstok is te zien. Hier is zichtbaar hoe creatief Hans Rombouts was. Ik wist niet van het bestaan van dit werkje en wist niet dat het in het stapeltje zat, maar nu kon ik het mooi toevoegen aan mijn De Moor-collectie. Net als dat ik een paar jaar geleden een stapeltje boeken op Marktplaats kocht, slordig aangeduid als ‘nieuwjaarsgeschenken’, waar het nieuwjaarsgeschenk Handgeschreven van Margriet de Moor tussen bleek te zitten, uitgegeven door De Bezige Bij t.g.v. jaarwisseling 2016-2017. 

Bij nader inzien bleken zowel het fragment van De verdronkene als Handgeschreven niet heel zeldzaam en gewoon op boekwinkeltjes.nl te koop. Maar ja… dan moet ik wel weten dat ze daar staan. Natuurlijk heb ik zojuist weer eens langs alle De Moor-uitgaven gescrolld en niks nieuws gevonden, maar dat kan ik niet elke dag doen. Wie weet brengt het toeval mij over een tijdje ook van Margriet de Moor weer een onbekende uitgave.

Hoewel ik inmiddels een forse collectie De Moor in eerste druk heb, is alles nog ongesigneerd. Ik hoop Margriet de Moor ooit nog ergens tegen te komen zodat zij al mijn uitgaven van haar ongetwijfeld fraaie handtekening kan voorzien.

Het waren een paar hectische weken die ik kon afsluiten met goed nieuws over publicaties van deze drie schrijvers. Maar al met al realiseer ik mij dat het mijn lot als verzamelaar is dat ik bibliofiel achter de feiten blijf aanlopen. En dus dat ik mijn ogen open moet houden en erop vertrouwen dat het lot mij van tijd tot tijd de boeken brengt die ik nodig heb...

182 - Een Bordewijk-middag in de KB - en meer

Het is alweer een tijdje geleden, maar toch goed om het nog even op te halen: het Bordewijk-symposium in de Koninklijke Bibliotheek in november 2009. Ik had er al lange tijd naar uitgekeken, want Bordewijkiaanse evenementen zijn schaars en als erkende Bordewijkliefhebber wil ik het niet missen als het een keer gebeurt. Die schaarste is niet zo gek: de man is dan ook al 45 jaar dood en dat heeft toch z'n weerslag op je populariteit, hoe je het ook wendt of keert. Des te groter mijn verrassing dat de zaal in de KB stampvol zat met Bordewijkliefhebbers - waarbij ik eerlijk moet toegeven dat ik bijna de jongste was. Het is altijd goed om terdege voorbereid naar zo'n middag te gaan. Ik had gekeken naar de sprekers van die dag, en bij drie ervan ging het toch een beetje kriebelen:

• Reinder Storm zou spreken over twee zeldzame Bordewijk-uitgaven in de Koninklijke Bibliotheek. Van Reinder Storm wist ik dat hij (in eigen beheer?) een uitgave had gemaakt over Nescio, met de titel Onderschat of overschat? Nescio in de enquete in het Vaderland. Dat boekje had ik nog niet en dit was mijn kans om navraag te doen bij de auteur.
• Elly Kamp zou spreken over het echtpaar Bordewijk. Zij is de auteur van het bibliofiele werkje Schaduw, Stemming en Stil Water. Bordewijk en de Haagse straatnamen. Dit was mijn kans om het boekje te laten signeren.
• Margriet de Moor zou aan de erven Bordewijk het eerste exemplaar van een nieuw uitgebrachte partituur van Johanna Bordewijk-Roepman aanbieden. Misschien kon ik ook een aantal boeken door haar laten signeren.

Zoals gezegd was het een drukke middag in de KB. Ik had nooit gedacht dat ik nog eens op een bijeenkomst zou zijn waar iedereen die ik sprak mij zou begrijpen als ik over Bordewijk begon. Bovendien kreeg ik de belofte van Reinder Storm dat ik een gesigneerd exemplaar van zijn boekje zou krijgen (dat is inmiddels gebeurd - veel dank!), heeft Elly Kamp haar eigen uitgave gesigneerd (veel dank!) en heb ik aanschouwd hoe Margriet de Moor sprak over de componiste Johanna Bordewijk-Roepman. Ziehier een korte impressie. Helaas kon ik Margriet de Moor niet mijn boeken laten signeren, maar het was dan ook een Bordewijk-symposium, geen De Moor-symposium en ik wilde mij niet opdringen. De bijdrage van Reinder Storm sprak nog het meest tot mijn verbeelding. Hij vertelde hoe hij het bibliofiele boekje Mijnheer Pem heeft een droom had opgedoken. Een route volgend langs telefoongidsen en familieleden bracht hem bij het huis van de maker - Harry Tuinhof. Die stond een exemplaar aan hem af. Toen ik hoorde hoe hij het had gedaan, ben ik zijn spoor gaan volgen. Er is immers niets leuker dan op zoek te gaan naar boeken. En ziedaar: ik trof het boekje ook aan - alleen wilde de eigenaar er wel de hoofdprijs voor hebben. Dat heb ik toen maar laten zitten, vermoedelijk ga ik daar over een tijd spijt van hebben, maar eigenlijk vond en vind ik dat hij een liefhebber als ik niet het vel over de neus hoefde te halen. Ik zal het boekje vast ooit nog wel eens tegenkomen, en het dan met veel plezier in mijn boekenkast zetten. Een tweede anekdote van Storm was de geschiedenis van de uitgave Marion Quinn. Dit is een verhaal uit de derde bundel Fantastische Vertellingen van Bordewijk, die ooit apart is uitgegeven. Storm heeft uitgezocht dat de uitgever vermoedelijk een deel van de niet-verkochte uitgave van deze derde bundel heeft opengesneden, en het titelverhaal als aparte uitgave weer op de markt heeft gebracht. Dat was ook het makkelijkste, want dan klopten de paginanummers tenminste (je begon immers bij 1, en als je het tweede verhaal zou doen heb je een veel te hoog paginanummer). Dit exemplaar was ooit bij een antiquariaat opgedoken, maar het is onbekend hoeveel exemplaren er eigenlijk zijn: is dit de enige, zijn er meer? Ik droom natuurlijk dat ik ook zo'n uitgave vind en dan de helft van de oplage (die dan twee is) in mijn kast heb staan... Al met al kwam ik geheel verzadigd van alle indrukken thuis. Het is fijn om tussen gelijkgestemden te zijn! En gelukkig heb ik ook weer wat om toe te voegen aan mijn zoeklijst. 

127 - Duur boek + gratis boeken = redelijk

Zoals ik in mijn vorige post al schreef: het is fijn voor een verzamelaar wanneer anderen afstand doen van hun boeken. En dit om twee redenen:
1. Boeken zijn al zo duur
2. Soms krijg je een waardevolle toevoeging waarvan je het bestaan niet kende

Om met het eerste te beginnen: recent kwam een nieuwe essaybundel van Margriet de Moor uit, Als een hond zijn blinde baas. Daarin zijn allerlei teksten van toespraken, voordrachten en andere bijeenkomsten verzameld die eerder werden gepubliceerd in kranten, tijdschriften of elders. Het is een fascinerende bundel omdat het een goed beeld geeft van de ideeën van De Moor over haar schrijverschap en de achtergrond van een aantal van haar boeken weergeeft. Wat bedoelde ze ermee te zeggen? Wat is voor haar in het algemeen de verhouding tussen muziek en literatuur? Waarom schrijft ze eigenlijk? Welke schrijvers bewondert ze? Ze heeft het in de loop van de tijd allemaal verteld en opgeschreven en nu is het gepubliceerd.

Het was een genot om de bundel te lezen en een verrijking voor mijn Margiet de Moor collectie. Het was echter geen genot om het te kopen, want het kostte mij 24,90 euro. En dat vind ik nog steeds erg veel voor een paperback waarin feitelijk geen nieuwe teksten staan. Hierin zit vrijwel geen werk voor auteur of uitgeverij; het zijn bestaande teksten en de stapel hoeft alleen maar verzameld en gedrukt te worden. Om daar bijna 25 euro voor te vragen vind ik tamelijk grof. Niet gesigneerd, geen stofomslag, geen bijzondere illustraties, gewoon een doorsnee boek dat ook niet overdreven dik is. Waarom moet daar zoveel geld voor betaald worden?

Daarom was ik extra blij met de dubbele toegift die ik daarnaast kreeg.

Allereerst was een collega zo goed om uit zijn eigen collectie een exemplaar van de bundel Onder de soldaten van Arnon Grunberg te schenken. Dit exemplaar is één van de exemplaren van het ministerie van Defensie die voor de Uruzgan-gangers was bedoeld. Grunberg beschrijft zijn ervaringen als 'embedded' journalist in Afghanistan. Het is een hilarische bundel met een verbaasde Grunberg die de eigenaardigheden van het Nederlandse leger in Uruzgan probeert te doorgronden.
"Zelden heb ik zo veel afkortingen geleerd als gedurende mijn korte tijd in Afghanistan. Lupa lunchpakket, kobro korte broek, detco detachement commandant. De tijdwinst die dat oplevert ontroert. Vanaf nu heet geluk ge."
Mooi is ook de passage over de sergeant met de kaasschaaf.
"Ben je al eens eerder in Afghanistan geweest?' informeerde ik. 'Al twee keer', zei de sergeant, 'maar dit keer heb ik een kaasschaaf bij me.' En er verscheen en triomfantelijke lach op zijn gezicht. (...) Ik voelde genegenheid voor sergeant Jordy, die Afghanistan niet onvoorbereid zou betreden."

Daarnaast was een goede vriendin zo goed een totaal onbekende titel van Adriaan van Dis voor mij mee te nemen: Op de televisie. Wie googlet op deze titel vind 'm niet, behalve één vermelding in Wikipedia, maar die heb ik daar zelf bij gezet. Op de televisie is een speciale uitgave van ECI, voor haar relaties, ter gelegenheid van het veertigjarig jubileum van ECI. De echtgenoot van de vriendin is een relatie van ECI en daarom kreeg hij het toegestuurd. Als niet-lezer wilde hij het al bij het oud papier gooien, tot zijn vrouw zei dat het wellicht een interessant boek voor mij was. Goed gedacht! En zo kwam ik in het bezit van een titel waarvan ik het bestaan totaal niet vermoedde. Tegelijkertijd vraag ik mij af hoeveel ontvangers van dit fraais het uiteindelijk gewoon toch maar bij het oud papier hebben gegooid...

In Op de televisie beschrijft Van Dis zijn herinneringen aan zijn roemruchte boekenprogramma "Hier is... Adriaan van Dis". Hij kan het programma goed relativeren maar ziet ook wat het teweeg heeft gebracht: "De kijkers van toen sterven langzaam uit, maar in de rekkelijkheid van de herinnering ben ik nog altijd te zien. Ook op dagen dat "Hier is..." er nooit was. Zo vroeg het Algemeen Dagblad bij mijn terugkeer als presentator van Zomergasten aan de EO-coryfee Andries Knevel wat hij van ons programma destijds vond. Aardige dingen zei hij. 'Maar ja, wij keken natuurlijk niet op zondag. Wij keken alleen naar de herhaling.'
Er was helemaal geen herhaling. Die bestond toen nog niet.
Mensen herinneren zich wel meer dingen. Hoe vaak hoor ik niet op een literaire avond, tijdens het vragenhalfuurtje na een lezing: 'Wij keken elke week.'
Het was één keer per maand. Acht keer per jaar."

Hij haalt herinneringen op aan de schrijvers die hij sprak, aan Annie Cohen-Selal wier Sartre-biografie een geweldig succes werd in Nederland mede door dit programma, Frans Pointl, Michel Tournier, Charlotte Mutsaers... Hij beschrijft de effecten van het programma op het koopgedrag van kijkers. En hij hekelt uitgevers vanwege de manier waarop zij met auteurs omgaan en de smaak van het publiek proberen te sturen. Ook hekelt hij de omroepen, omdat ze te weinig geduld hebben om een boekenprogramma tot bloei te laten komen. Dit in tegenstelling tot zijn geliefde Frankrijk, waar wel zeven boekenprogramma's op televisie zijn. "Alleen op de Avonden mogen de letteren nog wat knetteren. Kan het geluid wat zachter? Het is al bijna stil."

Een driedubbele verrijking voor mijn bibliotheek. Drie boeken voor nog geen 25 euro, zo wordt het leed van de kosten van De Moor verzacht met de prachtige Grunberg en de onbetaalbare Van Dis. Geweldig attent van mijn omgeving om mij zoveel plezier te geven. Dank!

p.s. Inmiddels heb ik tóch een vermelding van Op de televisie gevonden, Joost Nijsen is ook een gelukkige bezitter!

91 - Haastig lezen, zelden goed

Ik las een mooi en herkenbaar stukje op mijn scheurkalender, van Ingrid Hoogervorst.
“Sommige mensen kunnen heel hard rennen, ik kan razendsnel lezen. Als beroepslezer heb ik er veel profijt van, maar vroeger vond ik het zonde. Je was zó door een nieuw boek heen. Langzamer lezen lukte me niet, dus bedacht ik methoden om de leestijd te rekken. Iedere bladzijde moest voor het omslaan opnieuw gelezen worden, ik mocht niet aan een nieuw verhaal beginnen voor ik het oude twee keer had gelezen enzovoort. Mijn disciplinaire maatregelen houden nooit lang staande. Soms overvallen ze me weer, als ik een goed boek in handen heb. Slow down!. Nog even teruglezen, anders is het zó uit.”

Ik merk bij mijzelf hetzelfde. Beroepsmatig ben ik gewend diagonaal te lezen, grote hoeveelheden tekst effectief door te kijken en het relevante eruit te halen. Maar dat zet zich helaas ook voort als ik een boek lees, zoals onlangs De Verdronkene van Margriet de Moor. Voor Margriet de Moor moet je de tijd nemen, je moet de zinnen op je laten inwerken en de betekenis proberen te doorgronden. Maar zo gaat het in de praktijk helaas niet. Ik lees Margriet de Moor diagonaal alsof het een zakelijke tekst is, en betrap me daar gelukkig ook weer snel op. Dan schakel ik terug en dwing mij de zinnen in mij op te nemen.

Het komt ook omdat ik nog zoveel te lezen heb. Er ligt een fikse stapel boeken op me te wachten om gelezen te worden. Ik wil elk boek dat ik bezit het plezier doen om gelezen te worden, het lijkt me als boek vreselijk om een dichtgeslagen leven te lijden in een boekenkast. Af en toe een blik die langs je heen dwaalt, maar nooit eens iemand die je openslaat, geïnteresseerd de titelpagina bekijkt, diep zucht - van tevredenheid, vol verwachting van wat er komen gaat - en bij de eerste zin begint.
Ik wil mijn boeken dat vergeefse leven niet aandoen, dus lees ik ze. Maar omdat het er zoveel zijn en mijn dagen slechts 24 uur tellen en bovendien gevuld zijn met andere activiteiten dan lezen jagen ze me ook een beetje op. Daar kunnen ze niets aan doen, dat is hun aard, maar het gevolg is wel dat ik door De Verdronkene heenjakker en dat is toch een beetje zonde.

Daarom probeer ik mijn aankopen enigszins in balans te houden met mijn opnamecapaciteit. Ik heb mijzelf erbij neergelegd dat ik niet alle boeken ter wereld zal kunnen lezen, het heeft geen zin een bibliomaan te worden. Het is nog even afwachten hoe de hemel eruitziet en welke boeken zich daar bevinden, mogelijk kan ik dan nog een inhaalslag maken, maar vooralsnog zal ik uiteindelijk ondanks mijn ijzeren leesdiscipline de meerderheid van de boeken niet gelezen hebben. Door er nu niet teveel ongelezen in huis te hebben voorkom ik dat ik ondertussen opgejaagd word.

Je kan met langzaam lezen natuurlijk ook overdrijven. Ik lees hier een grappig bericht van een leesclub die na vijf jaar van maandelijkse bijeenkomsten bij pagina 67 van Finnegans Wake van Joyce is aangekomen. Ze verwachten in dit tempo het boek rond 2060 uit te hebben.

Ik heb het sneller gedaan en heb Margriet de Moor inmiddels uit en ben zeer onder de indruk van het boek. Ik ben blij dat ik het in een laag tempo gelezen heb, het boek was het meer dan waard. Hoewel met name de laatste 10 pagina’s veel zelfbeheersing vroegen. Ik ruik aan het eind van een boek de stal en weet dat er na die pagina’s een nieuw boek wacht. Ik moet bekennen dat ik die laatste pagina’s sneller heb gelezen dan zij zouden verdienen, maar de drang van de wachtende boeken werd toen te zwaar.

53 - Op zoek naar de Moor

Ik kondigde twee posts geleden al aan dat een nieuw boek van Margriet de Moor op het punt van verschijnen stond. Alle reden dus om deze zo snel mogelijk te pakken te krijgen, maar wel een eerste druk s.v.p. Toevallig moest ik in Middelburg zijn en een rondje door de stad lopend vond ik al snel een boekhandel. Het boek van De Moor speelt onder meer tijdens de Watersnoodramp van 1953. Het leek mij daarom logisch dat een Middelburgse boekhandel een fikse stapel van De Verdronkene zou hebben liggen, inclusief promotiemateriaal etc. Helaas was dit niet zo, dat wil zeggen: men had wel de paperback, maar niet de gebonden uitvoering. En de paperback heette toch echt de tweede druk, en de gebonden versie de eerste. Geen De Moor dus in Zeeland. Maar ik ging niet onverrichterzake uit Zeeland weg: op de toonbank lag een stapel boekenleggers van de afgelopen Boekenweek. Aangezien ik die nog niet had, heb ik er daar een paar van meegenomen, dat staat zo mooi bij mijn rijtje boekenweekgeschenken.

Hoewel Middelburg een mooie stad is, was ik er te kort om uitgebreid een kijkje te nemen. Dus ook niet in Antiquariaat de Boekenbeurs aan de Turfkaai. Ik liep er notabene langs, maar had helaas haast om de trein te halen. Wel een boekenlegger, maar geen boek. Dat is een wat tragische ontwikkeling voor mijn bibliotheek. Daarom maar eens mijn licht opgestoken bij Verwijs, zoals ik had beloofd zou ik in Den Haag mijn boodschappen vooral daar doen. Kijkend in de computer, leerde ik van de Verwijzers dat de gebonden editie pas later leverbaar was. Oftewel: de eerste druk verschijnt pas een week ná de tweede druk. Wat verschijnt er dan weer een week later? De nulde druk? Hoe dan ook, Verwijs werd niet verblijd met omzet door mij, want zij hadden geen gebonden editie. 

Korte tijd later zat ik echter in lijn 7 in Amsterdam (nee, niet deze lijn 7). Op het Weteringcircuit schoot mij te binnen dat ik niet ver was van boekhandel Schimmelpennink. Daar kom ik graag, het is een heerlijke boekenplek, een volgestampte boekwinkel, niet groot, wel oud. De winkel blinkt uit in kwaliteit, zowel van boeken als van service. En inderdaad: ik liep de winkel binnen, zag direct een stapel De Moors liggen en in het midden van de stapel één gebonden exemplaar. Van pure vreugde heb ik toen ook maar het boekje van Marek van der Jagt gekocht, dat speciaal ter gelegenheid van de maand van de filosofie is verschenen: "Otto Weininger, of Bestaat de jood?".

Wij keuvelden nog wat over Margriet de Moor, de boekhandelaar en ik. Ik verklaarde mijn liefde voor haar werk, hij vond dat Eerst grijs, dan wit, dan blauw toch wel haar hoogtepunt was. Toen kreeg ik nog de "Lentebode" mee, het huisorgaan van de boekhandel, dat in een oplage van 1150 onder klanten wordt verspreid. Volgeschreven over net verschenen boeken, of boeken die je beslist moet lezen. En met nieuwtjes over de boekhandel. Sinds enige tijd schrijft Frans van der Ven in dit blaadje het feuilleton "Boekverslaafd", en dat intrigeerde mij wel. Het thema van het feuilleton is dat een boekverslaafde wordt gearresteerd door de BB (boekenbrigade) wegens een te groot bezit aan boeken. Het maximum toegestane aantal is 50. Overtreders worden opgesloten in de Boekpoort, een voormalig krankzinnigengesticht. Interessant thema. Zou het gezellig zijn in de Boekpoort, of treuren we daar allemaal over onze verloren boeken? Ik ben in elk geval zwaar in overtreding en de meeste van mijn lezers ook. Welke 50 boeken zou ik willen bewaren? Ik denk dat ik niet kan kiezen, ik ga in het verzet. Tot ziens in de Boekpoort.  

50 - Indruk maakt weinig indruk

Ik vond dat het tijd werd om weer eens rond te sneupen op de grote verzamelsites: ebay, Marktplaats en Antiqbook. Gewoon om allerlei advertenties te doorzoeken en mijn verlanglijstje langs te lopen. Opeens kwam er een gedachte bij mij op: het was tijd om het boek Indruk83 te kopen. Het is een boek dat is uitgegeven door de CPNB en dus thuishoort in mijn collectie CPNB-uitgaven. Het is helemaal geen zeldzaam boek, helemaal geen duur boek ook, maar het was er gewoon nooit van gekomen om het aan te schaffen. Het stond al lang op mijn verlanglijst en het moest er maar eens af. 

Zoals gezegd: ik vond dat het een dag was om het te kopen. Kijkend op Marktplaats vond ik verschillende advertenties waarin het boek werd aangeboden. Ik volgde de gebruikelijke routine: mailtje sturen aan de verkoper, vragen naar de kwaliteit van het boek, mailtje terug krijgen met geruststellende teksten, geld overmaken en na een paar dagen ploft het in de bus. Zo ook deze keer. Ik kreeg een mailtje met de volgende tekst: "Hallo X, boek heeft geen leesvlekken en geen scheurtjes, heeft in de kaft wel 'n vouw. boek mag weg voor 2,00, de verzendkosten zijn 1,56 groeten, Y" Wat kan mij gebeuren voor 3,56 dacht ik nog. Tot ik het boek vandaag in de bus kreeg: het ziet er niet uit! Geen leesvlekken en geen scheurtjes: alle hoeken zijn kaal, de rechterbovenhoek is zwaar beschadigd, de zijkant van de bladzijden is gebutst, overal zitten kale vlekjes... De kaft heeft wel 'n vouw: in de rug zitten 5 grote en 3 kleinere vouwen, de tekst is nauwelijks meer te lezen... Tja, dat is het risico van kopen via internet. En voor 3,56 ga ik niet reclameren. Laat maar zitten. Ik zet het boek in de kast en het blijft op mijn verlanglijst. Op zoek naar een beter exemplaar. 

Toch was het een prachtige dag, want in een andere advertentie zag ik een boekje van Margriet de Moor staan: Ze waren schoolmeesters. Een uitgave van Wolters Noordhoff, waar ik nog nooit van had gehoord. Hoe kan ik mijn verzameling Margriet de Moor compleet krijgen als mij niet wordt verteld wat er allemaal van haar is uitgegeven? Eveneens voor 3,56 was dit prachtexemplaar voor mij, en het plofte op dezelfde dag in de bus. Zo goed als nieuw, herenigd met de andere titels van Margriet. Een dergelijke vondst maakt de tegenvaller van Indruk 83 meer dan goed. Marktplaats blijft een goudmijn. Voor wie alleen de tekst wil lezen, klik hier, voor alle anderen: blijf zoeken. 

p.s. Hoera! Ik zie dat deze maand een nieuw boek van Margriet de Moor verschijnt, en ze geeft er ook een lezing over. Feest!