283 - Signeren, rappen en boekhandelzegels in Amsterdam

Op de dag dat het zo hard sneeuwde dat heel Nederland collectief vastliep (10 december 2017) leek het mij een goed idee om met het het openbaar vervoer naar de hoofdstad te gaan om daar de jaarlijkse Büchmania dag bij te wonen. Op de terugweg bleek dat idee toch minder goed omdat het hele land knarsend tot stilstand kwam. Maar gelukkig had ik intussen voldoende leesvoer bij mij..

De reden dat ik naar de Büchmania dag wilde, was de aanwezigheid van Jan van Herreweghe. Ik had al een tijdje geleden van hem de aankondiging van zijn nieuwe boek gekregen en daarin las ik dat hij in Amsterdam zou zijn. Omdat ik inmiddels een aardig stapeltje van zijn boeken heb en ik nu zijn nieuwste zou kunnen kopen én laten signeren, toog ik naar Amsterdam waar de sneeuw al gestaag begon te vallen.

Hoewel ik een bewonderaar ben van Boudewijn Büch, ben ik nooit overgegaan tot lidmaatschap van Büchmania. Ik begon dat ineens jammer te vinden, toen ik deze verzameling boekengekken zag in de OBA en het plezier waarmee ze elkaar ontmoetten en bezig waren om het gestaag uitdijende universum van Büchpublicaties verder te vullen. Want er waren ook allerlei tafels met boeken beschikbaar voor de verkoop: tafels met publicaties van Büchmania, tafels met uitgaven van en over Büch zelf en tafels met overige mooie boeken. En natuurlijk een tafel waar Jan van Herreweghe zat.

Tot mijn grote vreugde lag daar een stapeltje van zijn nieuwste boek: Dode letters. Over de oneindige bibliotheek, alleslezers, niet-lezers, ongelezen boeken, onleesbare boeken, net niet verschenen boeken, ongeschreven boeken en onuitgegeven manuscripten. Maar tot mijn nog grotere vreugde lagen er ook stapeltjes met zijn eerdere boeken, die voor de feestprijs van 5 euro per stuk wegmochten. Met als gevolg dat ik nu alle delen van de serie "Het menselijk tekort bij een teveel aan papier" bezit, en ook nog gesigneerd uiteraard.

Voordat het signeerfeest kon beginnen had ik kort de tijd om Jan de hand te schudden, maar daarna begon het programma van de 16e Internationale Boudewijn Büch-dag en trokken we naar de mooie zaal in de OBA. Voordat de lezen van Jan begon vertelde Frank Divendal over zijn verzameling boekhandelzegeltjes. Dat was een lezing met veel mooie plaatjes maar ook met onthutsende getallen: vele duizenden van deze zegeltjes bezit Frank inmiddels, maar de wereldkampioen schijnt een Oosterijker te zijn die in aantallen een straatlengte op Frank voorligt. Wat wel pijn deed was de mededeling van Frank dat een bevriende kringloopwinkel pagina's met deze zegeltjes uit boeken scheurt en aan hem geeft, voordat de boeken de container ingaan. Ik weet ook wel dat veel boeken in de papierbak eindigen, maar het is altijd een beetje naar om dat zo te horen.

Ik werd geraakt door de ingelaste presentatie van Guus Bauer over zijn nieuwe boek Wacht maar hoe mooi het wordt. Het was een bijzondere muzikale performance maar ik hoorde er ook de pijn in uit de jeugd van een kind dat hunkert naar liefde.. Erg goed gedaan en het maakte mij ook zeer benieuwd naar het boek zelf.

Daarna mocht Jan van Herreweghe ruim drie kwartier vertellen over zijn boekverzamelpassie en de wijze waarop hij nu al negen boeken heeft gevuld met anekdotes over boeken, schrijvers, lezers, bibliotheken en alles wat maar met boeken te maken heeft. Daarna was het pauze en was het tijd om te signeren. Voor de tafel van Jan vormde zich een rijtje en dat rijtje bleef wel even staan want Jan signeert heel rustig en nauwkeurig, en elk boek krijgt een aparte opdracht die past bij het boek zelf. Dat gaf de wachtenden de gelegenheid om met elkaar bij te praten. Op een of andere manier hebben boekenverzamelaars de neiging om verontschuldigend te praten over het aantal boeken dat ze bezitten, alsof het ze per ongeluk is overkomen en ze het eigenlijk ook niet zo ver wilden laten komen. Of is het een manier om terloops te pochen over de hoeveelheid papier dat men verzameld heeft? Want als ik twee mensen spreek en de één heeft 6000 boeken en de ander 10000, dan begint het toch verdacht veel op een competitie 'wie kan het verste plassen' te lijken. En ik kon niet meedoen, want ik nog maar net de 3000 aan dus ik ben maar een klein verzamelaartje. Of zoals Jan van Herreweghe zei in zijn lezing, toen hij Gerrit Komrij aanhaalde: 5000 titels is de start van een bibliotheek, daarna begint het echte werk...

Het was een mooie dag in Amsterdam en de terugreis kostte vele uren en omzwervingen langs allerlei stations met stilstaande treinen. Maar wie maalt daarom met zoveel mooie boeken in de tas?