22 - Bibliofiel voor alleman

In een boekbespreking van de Volkskrant van 29 oktober las ik een voor mij nieuwe term: "bibliofiel voor alleman". De redacteur Hub. Hubben recenseerde het jongste boek van Joost Veerkamp dat deze samen met Ton Werkhoven maakte: Gebroken lichtval.

Hubben vindt het boek helemaal niks. Hubben zegt dat Veerkamp "pogingen doet zich te ontwikkelen tot een dubbeltalent", hetgeen volgens hem begrijpelijk is want "je kunt niet eeuwig doorgaan met het parodiëren van andersmans werk". De Kuifje-persiflages van Veerkamp zijn beroemd, maar Hubben laat niet na te memoreren dat Veerkamp zowel bij de Volkskrant als NRC Handelsblad de laan uitvloog. De afkeer van Hubben reikt tot de uitgever, die deze uitgave "parmantig" een kunstwerk noemt, maar Hubben vindt de inhoud "een larmoyant en voorspelbaar verhaal". Hoe dan ook, waar Hubben op aanslaat is de uitvoering van dit boek: "zelden werd zoveel aanstellerij door twee kaften bijeengehouden". Met als conclusie: "de aldus ontstane hutpspot is verpakt in bibliofiel-voor-alleman-verpakking: zwarte linnen band, glimpapier en genummerd, tot en met het belachelijke aantal van duizend." 

Bibliofiel-voor-alleman wil dus kennelijk zeggen: een boek dat om puur opmaaktechnische redenen bibliofiel bedoeld is, maar waarvan de bibliofiele status door de inhoud niet wordt gerechtvaardigd. Of bedoeld Hubben dat de uitvoering zodanig is dat het overeenkomt met gangbare bibliofiele uitgaven, maar misschien is de oplage wel veel te hoog? Hoewel een oplage van 1000 ook weer niet heel erg groot te noemen is. Of is het gewoon een sneer van Hubben; misschien is 'bibliofiel' voor hem wel een soort eretitel en vindt hij dat dit boek aanstellerige pogingen doet om in een soort eregalerij te verschijnen, terwijl hij van mening is dat het überhaupt niet geschreven had moeten worden. 

Op zich zie je wel vaker dat uitgeverijen boeken uitgeven die bij voorbaat als 'bibliofiel' worden bestempeld; voor de boekenliefhebber dus. De Bijenkorf heeft ooit een 'bibliofiele bibliotheek' gehad en gezien de prijzen die antiquarisch voor de afzonderlijke uitgaven worden gevraagd is dat een door velen erkende status. Zo is er ook een reeks die heet "De Prom bibliofiel", maar die kosten antiquarisch maar een paar euro. Wat mij betreft is er niks mis mee als uitgevers mooie boeken maken voor een selecte groep liefhebbers en die buiten de reguliere kanalen om verkopen, of bij een paar gespecialiseerde boekhandels. Maar om dat nou "bibliofiel voor alleman" te noemen... 

Misschien vindt Hubben wel dat hij tot een select gezelschap behoort dat het recht heeft om boeken al dan niet een bibliofiele status toe te kennen. Ik ontken niet dat Hubben veel van boeken weet, maar dit was wel een hele harde aanval. Ik denk dat ik er niet uitkom. Ik ga maar eens kijken hoeveel bibliofiel-voor-alleman-uitgaven ik in mijn eigen bibliotheek heb.