247 - Shalev signeert in Amstelveen

Soms heeft het zin om namen van favoriete auteurs op social media in te voeren in het zoekscherm. Zoals Meir Shalev, die al heel lang een van mijn favoriete schrijvers is. Want daardoor ontdekte in onlangs dat hij maar liefst twee dagen in Nederland was ter gelegenheid van het verschijnen van zijn nieuwe boek. De vorige keer dat hij in Nederland was, ter gelegenheid van zijn toen verschenen boek, was in 2011. Helaas was ik toen niet in de gelegenheid om die bijeenkomsten bij te wonen.

En dus meldde ik mij in Amstelveen, bij Boekhandel Blankevoort. Een prachtige winkel, waar met pijn en moeite 49 stoelen waren neergezet. De eigenaar vertelde enthousiast over de avonden die hij organiseerde, waar toch elke keer weer tussen de 30 en 50 mensen op afkwamen. Ik was blij met zijn initiatief, want in mijn handen had ik een nogal zware tas met daarin al mijn boeken van Shalev die al heel lang wachtten op een handtekening van hun geestelijk vader.

Shalev werd geïnterviewd door zijn vaste vertaler Ruben Verhasselt. En Shalev bleek vervolgens de begaafde verhalenverteller die hij ook in zijn boeken is. Een vraag van Verhasselt leidde meestal tot een wijdlopig antwoord, waarin van alles en nog wat aan de orde kwam en waarin we ook de mens Shalev beter leerden kennen. Shalev was overigens erg complimenteus over Verhasselt. Hij liet weten dat zijn Nederlandse vertaler fouten in het oorpsronkelijke Hebreeuws van zijn boeken vond die Shalev zelf en zijn Israëlische uitgever niet hadden gevonden. Daarnaast bekende hij dat als hij een boek schreef en vastzat in het verhaal, hij Verhasselt belde met de vraag wat er in het volgende hoofdstuk ging gebeuren... Het belangrijkste was dat Verhasselt het ritme van het verhaal van Shalev kon vasthouden. Om dat te illustreren, werd een stukje gezamenlijk voorgelezen.

Een paar punten dan nog uit het gesprek: het blijkt dat de boeken van Shalev behalve in Israël vooral populair zijn in Rusland en Nederland. Zijn nieuwste boek Een geweer, een boek, een boom en een vrouw is kennelijk anders dan zijn andere boeken, extremer in het verhaal en ook hoe de mensen worden beschreven. Het verhaal gaat over een crime passionel in de jaren '30 van de vorige eeuw en een bloedwraak 70 jaar later. De verteller, Ruth, is bijbelonderwijzer. Dat waren de ouders van Shalev ook. In Israël zegt dat niets over iemands religie: in Israël zijn bijbelonderwijzer niet per se religieus, de Bijbel is immers onderdeel van de nationale cultuur en wordt om die reden onderwezen.

In het werk van Shalev is de Bijbel erg bepalend. Gevraagd door een bezoeker waarom dat is, antwoordde Shalev dat de Bijbel de basis van de cultuur is die bij hem hoort, als Jood. Maar daarnaast is de Bijbel ook bepalend voor de cultuur van de wereld. Wat wij kennen als het Oude Testament is ook de basis van het Christendom en van de Islam.

Een andere bezoeker vroeg of Shalev wel eens de controle over de hoofdpersonen in zijn boeken verloor, dat deze een eigen wil kregen. Maar dat gebeurt niet. Shalev haalde Henry Fielding aan, die had gezegd dat de boeken zijn koninkrijk zijn en dat hij de regels bepaalt. Personages in boeken zijn net acteurs: ze willen altijd een grotere rol. Shalev vertelde dat hij een keer een personage helemaal uit een boek had gehaald omdat die teveel aan zichzelf en zijn eigen belang dacht en niet het boek diende. En dat mag niet in het koninkrijk van Shalev.

Aan het einde van de avond konden de bezoekers hun nieuwe Shalev laten signeren. En daar kwam ik, met mijn 17 titels: alle romans van Shalev, zijn twee kinderboeken, de essaybundels, een voorpublicatie en een verhaal gepubliceerd in door de Vereniging ter Bevordering van Kennis van het Hebreeuws. Shalev trok wel een verbaasde wenkbrauw op, maar signeerde uiteindelijk alles voor mij.  Ik haalde vervolgens ook met deze actie het bericht dat Boekhandel Blankevoort op de eigen facebookpagina plaatste. En zo werd het een mooie avond, en telt mijn boekenverzameling intussen 284 gesigneerde werken.