250 - Zaterdagochtendfrustratries van een boekenverzamelaar

Als verzamelaar van boeken is er maar zelden sprake van een rustig moment. Naast het voortdurend afspeuren van het internet op zoek naar aanwinsten van de toch al veel te snel uitdijende hoeveelheid boeken, is er sprake van onverwachte nieuwe doelen binnen de verzameling. Niet altijd gewenst, maar helaas onontkoombaar.

Neem nou laatst. Een gewone zaterdagochtend. Bij het ontwaken was alles nog vredig en goed. Eindelijk een zonnige dag en geen grote verplichtingen: niets kon deze ochtend verstoren en een ontbijt en een kop koffie waren binnen handbereik.

Nietsvermoedend sloeg ik de Volkskrant open. Tegen de tijd dat ik bij de bijlage Sir Edmund was aangekomen had ik nog niet door dat mijn laatste rustige minuut was aangebroken. En ik had beter moeten weten, want het was niet voor het eerst dat het lezen van een boekenbijlage leidde tot nieuwe verzameldrift. Zoals ook deze ochtend gebeurde.

Ik las in Sir Edmund een artikel over Gary Shteyngart. Ik had nog nooit van deze schrijver gehoord, maar ik leerde dat het een Amerikaans-Joodse schrijver was wiens laatste boek - Little Failure - was uitgeroepen tot een van de beste boeken van 2014. Dat was al genoeg om mijn aandacht te trekken. Jullie weten dat ik houd van Joodse schrijvers - zoals mijn recente bericht over Meir Shalev laat zien - en zeker van Joods-Amerikaanse schrijvers (zie hier). En al helemaal als ze schrijver over de cultuurverschillen tussen het land van herkomst (Europa, Rusland) en 'the American dream'. En dan ook nog de juiste toon weten te treffen tussen humor, zelfspot en het kunnen vertellen van een goed verhaal.

Hoe kon het dat ik deze schrijver niet kende? Waarom vertelt niemand mij ooit dit soort relevante dingen? Voor ik het wist zat ik met de iPad op schoot driftig de naam van Shteyngart in te toetsen. Google was zo vriendelijk mij een aantal suggesties te doen, en een van de eerste was 'Gary Shteyngart Amsterdam'. Het bleek dat ruim een maand geleden Shteyngart in Nederland was geweest, geïnterviewd door Micha Wertheim en dat had ik natuurlijk gemist. De afgelopen drie berichten in dit blog laten zien hoe graag ik aanwezig wil zijn bij bijeenkomsten van auteurs en mijn boeken wil laten signeren.

Ik las ook over zijn relatie met zijn ouders. Dat zij naar Amerika waren gekomen met de droom dat hun zoon arts zou worden, of advocaat. Maar hij was een buitenbeentje en werd schrijver. En bij elk boek de vraag van zijn ouders: is dit boek positief over Joden? En elke keer het antwoord: niet helemaal...

Mijn ontbijt begon mij steeds minder te smaken en de koffie werd koud. Driftig zocht ik verder naar informatie over Shteyngart. Ik was er inmiddels wel achter dat ik Little Failure toch echt moest lezen. Mede vanwege deze recensie in The Guardian: "Little Failure is terrific – the author's funniest, saddest and most honest work to date. Like many immigrant stories, it's a tale of early suffering, gradual assimilation and eventual self-actualisation. But it's also a powerful and often moving portrait of a troubled man's creative origins". Wie wil zo'n boek niet lezen? En wie wil zijn vorige boeken niet lezen? Super Sad True Love Story, Absurdistan en The Russian Debutante's Handbook.

Ik was pas een uur wakker en daar zat ik, met de overtuiging dat mijn bibliotheek een cruciaal onderdeel miste. Een nieuw ontdekte schrijver die een maand geleden in Nederland was zonder dat ik het wist en die hier voorlopig niet zou komen. Boeken die ik natuurlijk in eerste druk wilde - en gesigneerd - en dat ging natuurlijk weer een hele tijd duren.  En over een week - als de klap na het ontdekken van Shteyngart bijna is verwerkt - duikt er ongetwijfeld een nieuwe auteur op die net zo onmisbaar blijkt te zijn als Shteyngart en zijn voorgangers. Een zolder met een paar duizend boeken en toch het gevoel dat je als verzamelaar hebt gefaald. Is dat nu een manier om de zaterdag te beginnen?